Hij is één van de weinige levende zielen in België die een reus heeft, naar hem vernoemd. Hoewel hij droomde van een job als kapper werkt hij al zestien jaar als opbouwwerker en nog steeds is ‘zijn glas halfvol’. Dat optimisme werd in februari dit jaar bekroond met de nominatie voor de Stichting Leuven Inc. Prijs waarbij zijn project ‘Energiezuinige toestellen’ als rolmodel naar voren werd geschoven voor sociaal ondernemend Vlaanderen. Een prijs die niet in zijn bescheiden West-Vlaamse kleren bleef zitten. “Het bevestigt dat ons idee vernieuwend is en dat ik toch recht van spreken heb.” Een portret van Stefan Goemaere.

Je moet in ons vak blij zijn met de kleine stappen die je zet

Vanuit zijn sterk onrechtvaardigheidsgevoel wilde Stefan Goemaere (44) opbouwwerker worden. Zo kon hij mensen helpen die minder kansen krijgen in het leven. Dat idealisme vraagt om veel geduld, vertelt hij. Geduld met een veranderende politieke context, geduld ook met discussies die na vijf jaar weer opduiken. Maar Stefan relativeert: “Je moet in ons vak blij zijn met de kleine stappen die je zet. Als een discussie terug op tafel ligt, wil dat zeggen dat in die tijd de context is veranderd of dat er destijds geen goede beslissing werd genomen. Voor mij blijft de grootste uitdaging kiezen waarop ik inzet. Want ik weet dat wanneer ik iemand met verschillende problemen doorverwijs dat sommige dingen niet worden opgenomen.”

Reus Stefke Goemaere

Het vele geduld en de langdurige investeringen lonen. Gemiddeld rekent Stefan zo’n 4 à 5 jaar om een project te verankeren. Daarmee blikt hij tevreden terug op de verschillende initiatieven die hij de voorbije zestien jaar opzette. Zijn eerste project in Zedelgem leverde hem meteen een reus op, ‘Stefke Goemaere.’“Daar ben ik wel fier op. De reus lag ergens verloren op een boerderij. Hij werd opgesmukt en herdoopt naar mij. Hoewel ik er helemaal niet op lijk. Door mijn werk ontstond een gemeenschapsgevoel in de wijk waardoor de naaste buren mekaar niet meer als krapuul bekeken. Zo konden ze thema’s zoals ‘groen in de wijk’ en ‘veilig verkeer’ aanpakken.”

We denken vaak zwart-wit in termen van de ‘harde’ sector die problemen veroorzaakt in de samenleving en de ‘zachte’ sector die in de rand van de maatschappij voortploetert.

Zwart-wit denken

Als Stefan iets doet, doet hij het goed. Die bevestiging kwam ook uit de hoek van de Koning Boudewijnstichting met hun oproep om projecten in te dienen onder de noemer ‘Energie voor iedereen’. Stefan en Antwerps collega Wannes Starckx dienden hun voorstel (om de toegang tot energiezuinige huishoudtoestellen voor mensen in armoede te verbeteren) in en vielen in de prijzen. “Ik was vooral heel blij met de opleiding ‘sociaal businessplan’ die we mochten volgen bij Ashoka met professoren van de Vlerick Business School. We denken vaak zwart-wit in termen van de ‘harde’ sector die problemen veroorzaakt in de samenleving en de ‘zachte’ sector die in de rand van de maatschappij voortploetert. Deze opleiding leerde me mogelijkheden zien om projecten op te zetten of toegang te krijgen tot middelen zonder dat ik een manager hoef te zijn of dat managers sociaal werkers moeten worden. Eigenlijk spreken we dezelfde taal maar gebruiken we verschillende termen.”

Gekke firma

Stefan en Wannes werkten twee modellen uit om mensen in armoede toegang te verlenen tot energiezuinige toestellen zodat hun energiefactuur verlaagt. De toekomst moet nog uitwijzen welk systeem het beste werkt. Het Antwerpse ‘rollende fonds’ koopt dmv derden de toestellen aan, de West-Vlaamse ‘leasingformule’ wil toestellen huren van een producent. “Ik hoorde op een lezing over duurzame toestellen de theorie van de circulaire economie. Daarbij worden oude toestellen gerecupereerd om nieuwe te produceren. Zo kwam ik op het idee om hetzelfde principe toe te passen op energiezuinige toestellen. Ik ben helemaal niet economisch onderlegd maar ik kan wel creatief denken. Bij elke hindernis kan je je laten ontmoedigen omdat iets niet lukt maar voor mij ligt de uitdaging in blijven zoeken hoe het wél kan. Dat is zo leuk aan mijn werk. Er moet maar één firma zo gek zijn om zijn toestellen te willen verhuren, dacht ik. Momenteel zijn er onderhandelingen met Bosch. Mijn droom zou uitkomen als die wereldspeler mee in het verhaal wil stappen.”

Verschenen in september 2015 in ‘De vliegende reporter’ van Samenlevingsopbouw Vlaanderen vzw