Veertien januari 2017 vindt de 88^e finale van Miss België plaats in het Plopsa Theater in De Panne. De voorbije twee jaren won een Antwerpse dame de wedstrijd. Benieuwd of dat een derde keer op rij lukt. Nieuwslijn sprak met Aïcha Tytgat (21) en Rosmine Bahizi (22), beide uit onze stad, over hun kinderdroom, maar ook over ontwikkelingssamenwerking en pesten op school.

Of het nog van deze tijd is, een schoonheidswedstrijd, vraag ik Darline Devos, organisatrice van Miss België sinds 2005. De wedstrijd ontstond in 1929 eigenlijk als een promotiestunt voor de krant Le Soir maar stelt zich ondertussen (al bijna een eeuw) als doel een jonge vrouw voort te brengen die het ideaalbeeld van een natie moet verpersoonlijken. Darline slikt zelf even als ze deze zwaar geformuleerde opdracht voor haar nakende Miss nog eens uitgesproken hoort, maar bevestigt lachend: “Absoluut, er schrijven elk jaar 1500 meisjes in dus het is zeker nog van deze tijd. Het is een zware opdracht maar ik vind het vooral belangrijk dat een Miss een goed karakter, een warm hart, charisma en veel geduld heeft. Dat ze bijvoorbeeld moet blijven lachen als ze voor de 100^e keer voor een foto gevraagd wordt. Bovendien krijgen de meisjes tijdens hun voorbereiding les over België zodat ze volwaardig hun land kunnen vertegenwoordigen op de plaatsen waar ze komen.”

Volgens Het Nieuwsblad bereikte het kijkcijfer twee jaar geleden een dieptepunt met slechts 3900 Vlamingen die de finale volgden. Begin 2016 daarentegen piekte de kroning van Lenty Frans op 100.000 kijkers. Groeit de interesse terug in Miss België?

Elk jaar een dochter bij

Darline Devos wil er vooral een kwalitatieve, eerlijke en prestigieuze wedstrijd van maken. De kwaliteit wordt bewaakt door de erkenning van de titel ‘Miss België’ als merk. Dat je dus niet zomaar lintjes kan produceren met die titel erop zoals De Zeeman dat begin 2016 deed, niet zonder gevolg. “De Missen worden eerlijk beoordeeld door de jury op de dag van de finale waarbij een goede eerste indruk goud waard is. Het moet een prestigieuze wedstrijd zijn die tot de verbeelding spreekt. Onze Missen kunnen nadien deelnemen aan Miss World en Miss Universe wat niet zo courant is binnen de internationale Miss verkiezingen. De meeste landen maken slechts aanspraak op één van de twee.” Daardoor moeten de meisjes die zich aandienen nog steeds voldoen aan criteria die dateren uit de jaren ’50 waarbij ze ongehuwd moeten zijn, geen kinderen mogen hebben en tussen de 18 en 25 jaar moeten zijn. “Diezelfde criteria worden door Miss World en Miss Universe gehanteerd dus moeten wij volgen. Vele meisjes wonen samen met hun vriend wat gelijk staat aan gehuwd zijn dus die regel is best verouderd.”

Maar Darline doet het graag. Ze heeft er op die manier ‘elk jaar een dochter bij’. Mocht ze zelf een dochter hebben, zou ze zeker mee mogen doen. “Zo liet ik destijds mijn nichtje deelnemen -met de duidelijke boodschap dat ze het niet zou kunnen winnen omdat ze familie van mij is. Maar je leert zoveel meer in dat jaar dan op de schoolbanken. De deelneemsters worden op één jaar tijd meer vrouw en wereldwijzer. Ik ben ervan overtuigd dat deelnemen aan Miss België bijdraagt aan een sterke persoonlijkheid.”

Defileren in bikini went

Dat er veel kritiek blijft op de zogenaamde ‘vleeskeuring’ tijdens zo’n wedstrijd of de oppervlakkigheid ervan kan Devos relativeren: “Het is jammer dat mensen er zo naar kijken. Het kan oppervlakkig lijken dat een Amerikaanse ster zoals actrice Katherine Kelly Lang van Mooi en Meedogenloos (het personage Brooke Logan, nvdr) mee in de jury zit. Maar het publiek wil bekende mensen zien. Uiteindelijk zijn dat ook maar mensen die weleens tegenslagen kennen in hun leven. Het bikini-défilé hoort er nu eenmaal bij. Als je naar een muziekoptreden gaat, zijn de zangers en dansers soms ook schaars gekleed.”

Ook Aïcha en Rosmine delen die mening. Rosmine: “Er wordt naar zoveel verschillende aspecten gekeken. Niet enkel naar je uiterlijk. Ze kijken bijvoorbeeld ook naar je uitstraling. Je moet je echt wel bewijzen. Je moet moeite doen om alle activiteiten mee te pikken, geen repetities te missen, ervoor zorgen dat mensen je steunen, geld inzamelen voor het goede doel en dat in combinatie met je studies of werk. Toegegeven, defileren in bikini is in het begin wat raar. Zeker voor mij want het was de eerste bikini in mijn leven. Ik zwem niet zo graag en wanneer ik als kind ging zwemmen, was dat in badpak. Maar het went snel.” Ook Aïcha ziet er geen bezwaar in: “Je leert veel bij tijdens de voorbereidingen. Bovendien word je op het strand ook gekeurd in bikini. Maar als je je goed voelt in je lichaam mag je dat toch laten zien?”

Beide dames droomden er al van toen ze klein waren om ooit deel te nemen aan de Miss België verkiezing. Een vaker gehoorde uitspraak trouwens van 80% van de deelneemsters wat organisatrice Darline op het idee bracht om in de voorbije zomer een Mini Miss verkiezing te willen organiseren. Dat blijft voorlopig bij een idee omdat het Kinderrechtencommissariaat de overheid adviseerde dit niet toe te staan.

Oosterse culturen

Aïcha keek met haar moeder vaak naar de show en idemdito voor Rosmine wiens tante haar vaak motiveerde om zich op haar achttiende in te schrijven. Rosmine is nu 22, studeert Oosterse talen aan de UGent en wil later de schakel vormen tussen Europese bedrijven en Chinese. Hoewel haar middelbare studies Wetenschappen Wiskunde aan de European School van Mol meer aanstuurden op een carrière in de kinesitherapie, was ze meer gewonnen voor de Oosterse culturen. Aangewakkerd door de manga-strips en animatiefilmpjes die ze leerde kennen door haar oudere broer.

Vriendelijk Amerika

Aïcha wil heel graag als zelfstandige aan de slag en begon een cursus bedrijfsbeheer om ‘niet voor een baas te hoeven werken’. Ze startte een opleiding als personal coach om mensen op sportief vlak te begeleiden maar dat staat nu even ‘on hold’. Ze wil met haar deelname vooral een voorbeeld zijn voor andere meisjes die graag een carrière in de media willen maar die de stap niet durven nemen. “Ik ben een rustig meisje. In een groep zal ik niet snel het voortouw nemen of eruit springen. Vroeger was ik een gemakkelijk mikpunt voor pesters op school. Ik voelde me het lelijke eendje en dat ik er niet bij hoorde. Dat is helemaal veranderd toen ik op mijn 17^e een maand in Amerika een culturele uitwisseling volgde. We leefden met een hele groep jongeren vanuit de hele wereld samen. Niemand sprak echt goed Engels dus dat verbond ons met elkaar. Je denkt dat je weet hoe Amerika eruit ziet maar het is helemaal anders eens je er bent. Ik vond de mensen veel vriendelijker dan hier bijvoorbeeld.”

Opdeling tussen zwart en blank stoort

Rosmine wil op haar beurt meedoen om te bewijzen dat een zwart meisje ook mooi en slim kan zijn. Niet dat ze daar als kind nadelen van ondervond. Haar oudere broer was een stoere jongen op school waar de andere kinderen naar opkeken dus niemand durfde haar iets aan te doen. “Het is met ouder te worden dat ik me meer bewust wordt van mijn kleur. Onder vrienden denken wij niet in termen van allochtoon of autochtoon. Jij bent gewoon mijn vriend. Zwarte Piet vind ik trouwens geen discussie over discriminatie. Kinderen staan daar helemaal niet bij stil. Het is juist die opdeling tussen zwart en blank die stoort dus praat daar niet over. Het is juist door erover te praten dat je verdeling creëert en een onderscheid maakt. Mijn grote voorbeeld van een sterke, onafhankelijke, black woman is Maya Angelou. Helaas is ze overleden. Haar gedichten inspireren me om te blijven vechten en niet op te geven.”

Deur op een kier

Hebben deze dames dan een Miss verkiezing nodig om hun doelen in hun leven te bereiken? “Nee,” antwoordt Aïcha, “Je kan het ook zonder. Maar de titel van Miss België zet deuren op een kier voor jou, je moet ze nadien zelf nog wel open doen. Ik kijk heel erg op naar Tatiana Silva die het volgens mij niet breed had maar het wel heeft waargemaakt als Miss België door hard te werken. Ik zou graag modellenwerk doen maar als ik me aanbied bij een bureau krijg je een ‘ja’ of ‘nee’ zonder uitleg. Tijdens de voorbereidingen van de finale leren we heel veel op vlak van defileren en fotoshoots. Je krijgt tips en feedback. Ik sta heel graag op de foto en wil op een positieve manier in de spotlights staan. Als ik door Miss België modellenwerk voor een sportmerk zou mogen doen, zou ik dat geweldig vinden.”

Rosmine wil met haar Miss België titel meer investeren in ontwikkelingsprojecten. “We steunen nu het project in Cambodja ‘Hope for the Children’ maar ook in India en Afrika zijn er veel kinderen die geen onderwijs genieten. Als je maar 5% kan veranderen aan de huidige situatie is dat veel. Ik heb nu een benefiet georganiseerd waar 30 mensen uit mijn familie en vrienden naartoe zijn gekomen. Maar als Miss krijg je meer contacten en kan je meer bereiken. Daarnaast vind ik het ook wel geweldig om mee te lopen in een fashion show. Je bent dan de eerste persoon die die kleren mag dragen. Dat doet wel iets.”

Beide dames besluiten dat het vooral een leerrijke ervaring is die hen op plekken brengt waar ze anders niet zouden komen. Aïcha: “Zoals de Story Awards, dat was heel leuk.” Rosmine: “Of Dimitri Vegas VIP. Je moet je niet anders gedragen omdat je meedoet aan Miss België. Maar je mag wel genieten. Dat is niet verkeerd.”

Verschenen in januari 2017 in Nieuwslijn